رشتۀ ادبیات در اروگوئه

بخش پنجم

در بخش زبا‌ن‌های خارجی دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه رپوبلیکا در اروگوئه، رشته‌ای است با عنوان «Letras» یعنی ادبیات یا ادبیات جهان. در این رشته، دانشجو با ادبیات جهان از جمله ادبیات آمریکای لاتین آشنا می‌شود. درس‌هایی که برای ترم اول ارائه شده، عبارتند از:

ادبیات مدرن و معاصر

مقدمه‌ای بر تئوری ادبی

ادبیات اروگوئه

ادبیات آمریکای لاتین

ادبیات برزیل

ادبیات فرانسه

ادبیات ایتالیا

درک مطلب زبان خارجی

اینجا دانشجو آزاد است در هر تعداد رشته که دوست دارد تحصیل کند. یکی از دانشجویانم همزمان هم پزشکی می‌خواند و هم مردم‌شناسی. دو سه نکتۀ مهم در بارۀ رشتۀ ادبیات و چینش درس‌های آن دیده می‌شود. نخست اینکه در ایران چنین رشته‌ای نداریم که دانشجو با ادبیات جهان اینچنین گسترده آشنا شود. ما در دانشگاه خوارزمی، بنیانگذار رشتۀ ادبیات داستانی بودیم و چندین سال دانش‌آموختۀ این رشته را تربیت کردیم که درواقع ادبیات داستانی جهان بود؛ اما متأسفانه آن را در وزارت علوم تعطیل کردند. رشته‌ای زنده، پویا و امروزی که هنوز هم امیدواریم احیا شود و جوانان خلاق و مشتاق را جذب کند.

نکتۀ دوم اینکه از همین ترم نخست، درس‌های مهم و جذابی چون ادبیات معاصر و تئوری ادبی به دانشجویان تدریس می‌شود. کاری که ما در ترم‌های آخر و با اما و اگرهای فراوان بدان می‌پردازیم و قدر آن را چنان که باید و شاید نمی‌دانیم.

نکتۀ سوم اینکه دو درس جالب توجه دارند: یکی «ورود به زندگی دانشجویی» یا همان «آیین دانشجویی» و دیگری درس «آشنایی با مسائل آموزشی دانشگاه» که هردو بسیار مهمند و ما نداریم. پرداختن به آیین دانشجویی همیشه از دغدغه‌های من در دانشگاه بوده است؛ بویژه در ترم اول تحصیلی دانشجویانم. دانشجوی ما معمولاً تا سال آخر نمی‌داند باید چه، چگونه، چقدر و چرا بخواند! رشتۀ خود، کارکرد و زمینه‌های کاری آن را نمی‌داند. باید خودش همه چیز را دریابد و این تقریباً به بهای از دست دادن فرصت طلایی دوران کارشناسی تمام می‌شود. کاش از تجربه‌های ارزندۀ دیگر کشورها در اصلاح و تکمیل مسائل و برنامه‌های آموزشی خود بیش از پیش بهره ببریم!

بهادر باقری