ماجرای سقوط پرواز ۵۷۱ اروگوئه  - ۱۹۷۲  

امروز فیلم سینمایی Alive (زنده) به کارگردانی فرانک مارشال را می‌دیدم که بر اساس یکی از مهیب‌ترین حوادث هواپیمایی جهان ساخته شده‌است. هرچند این فیلم، چندان قدرتمند و استادانه نیست؛ اما تاحدی می‌تواند ما را در متن ماجرای تلخ و البته آموزنده‌ای قرار دهد. داستان از این قرار است که در ۱۳ اکتبر ۱۹۷۲، پرواز شمارۀ ۵۷۱ اروگوئه با ۴۵ سرنشین، دچار حادثه می‌شود و در نزدیکی‌های پرو در ارتفاعات رشته کوه‌های پوشیده از برف و کولاک شدید آند سقوط می‌کند و یکی از شگفت­‌انگیزترین فاجعه­‌های هوایی جهان را رقم می‌زند که بر اساس آن، چندین کتاب نوشته؛ و یک فیلم سینمایی ساخته شده‌است.

این هواپیما حامل یک تیم آماتور راگبی از دانشگاه قدیمی مونته ویدئو بود که برای مسابقه به سانتیاگوی شیلی می‌رفتند. پس از برخورد با کوه، بخش عقبِ هواپیما کنده می‌شود و نیمۀ دیگر بر برف سُر می‌خورد و در سینۀ صخره‌ای متوقف می‌شود. ۱۲ تن از مسافران در لحظۀ سقوط و ۶ تن بر اثر زخم و ضربه‌ی شدید در همان روزِ نخست جان می‌بازند. باز‌ماندگان در آن قله‌های تیز و دشوارگذر و پوشیده از برف، با سوز و سرمای هولناک و کولاک و گرسنگی و بی‌آبی می‌جنگند تا جایی که مجبور می‌شوند جنازۀ دوستان و همسفران خود را بخورند.

هواپیماهایی به جست وجوی آنها می‌روند و پس از هشت روز، نومیدانه دست از کار می‌کشند و تصور می‌کنند که آنها همه مرده‌اند. چند روز پس از آن، بهمنی از کوه سرازیر می‌شود و لاشۀ هواپیما را می‌بلعد و چندتن بر اثر آن، کشته می‌شوند. این زندگی دهشتناک که در آن شاهد مرگ یکایک دوستانشان هستند، هفتاد و دو روز به طول می‌انجامد تا اینکه برآن می‌شوند پیش از مرگ تدریجی و زجرآور، حرکت کنند و خود را به جایی برسانند.

البته همه، توش و توان و جرأت چنین کاری را ندارند. بنابراین، سه چهار نفر، ابتدا مسیر کوتاهی را برمی‌گزینند تا هم تجربه کسب کنند و هم توان خود را بیازمایند. پس به سوی بخش دیگر لاشۀ هواپیما می‌روند و اندکی خوراک و پوشاک پیدا می‌کنند؛ امیدوار می‌شوند و چند روز پس از آن، سرانجام دو تن از آن ها به نام‌های روبرتو کانه‌سا و ناندو پارادو، فداکاری می‌کنند و پس از دوازده روز کوه‌پیمایی معجزه‌وار، آن هم بدون کمترین امکانات ویژۀ چنان راه و سرزمین مردافکن و جان‌شکاری، به روستایی در شیلی می‌رسند و به مردی روستایی خبر می‌دهند که چند تن از دوستانشان هنوز زنده‌اند. هلیکوپترهای ارتش می‌روند و بازماندگان این حادثه را نجات می‌دهند؛ در حالی که در آن ارتفاعات خفته در برف و توفان، ناتوان، گرسنه، زخمی و دچار کمبود شدید آب و اکسیژن شده بودند. سرانجام از آن جمع، ۲۹ تن جان باخته بودند و ۱۶ تن، ناباورانه به خانه و کاشانۀ خود بازمی‌گردند.

بهادر باقری

۲۶ خرداد ۱۳۹۷

اروگوئه

کانه‌سا و پارادو و مرد روستایی شیلیایی